Lo ngại thêm 'rào chắn' vay vốn, HoREA kiến nghị sửa đổi thông tư 

Lo ngại khó vay vốn  

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa gửi công văn đến Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đề nghị xem xét sửa đổi Thông tư 06/2023/TT-NHNN, Thông tư 03/2023/TT-NHNN và Thông tư 08/2020/TT-NHNN để thực hiện Nghị quyết 97/NQ-CP ngày 8/7/2023 của Chính phủ. 

Theo HoREA, trong tình thế thị trường bất động sản vẫn còn khó khăn do sức mua yếu hiện nay dẫn đến tình trạng doanh nghiệp tiếp tục bị thiếu dòng tiền, bị sụt giảm thanh khoản thậm chí bị mất thanh khoản.  

Không chỉ vậy, khó khăn của doanh nghiệp hiện nay là “tắc” các nguồn vốn khác như: nguồn vốn trái phiếu doanh nghiệp, nguồn vốn huy động từ khách hàng... Do đó, việc được tiếp cận nguồn vốn tín dụng là “chiếc phao cứu sinh” đối với các doanh nghiệp bất động sản. 

Việc tín dụng tiêu dùng bất động sản sụt giảm trong 6 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm trước đã cho thấy người mua nhà và nhà đầu tư bất động sản khó tiếp cận tín dụng hoặc giảm nhu cầu tín dụng có liên quan đến tâm lý giảm niềm tin thị trường.  

Tuy nhiên, nếu có cơ chế hỗ trợ về tín dụng sẽ giúp làm tăng sức mua và tăng tổng cầu cho thị trường bất động sản. 

Thông tư số 06 sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/9, mà theo HoREA, trong đó có nội dung "đáng quan ngại", bổ sung 4 trường hợp khách hàng “có nhu cầu vốn không được cho vay tín dụng”. 

“Thông tư đã dựng thêm “rào chắn”, làm cho việc tiếp cận tín dụng khó khăn hơn so với trước đây, do đã quy định tăng thêm từ 6 lên 10 trường hợp mà tổ chức tín dụng không được cho vay.  

Trong đó, các khoản 8, 9 và 10 sẽ dẫn đến tình trạng một số doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực của nền kinh tế có nhu cầu vay vốn, trong đó có các doanh nghiệp bất động sản, người mua nhà, nhà đầu tư bất động sản sẽ rất khó tiếp cận được tín dụng”, HoREA lo ngại. 

Bên cạnh đó, Hiệp hội còn cho hay, Thông tư 06 của Ngân hàng Nhà nước được ban hành trước Nghị quyết 97 nên cần được xem xét sửa đổi để Ngân hàng Nhà nước thực hiện các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, hài hòa với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý… 

Kiến nghị sửa đổi  

HoREA kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số quy định. Cụ thể, khoản 2 Điều 1 bổ sung khoản 8 Điều 8 Thông tư số 39/2016/TT-NHNN quy định tổ chức tín dụng không được cho vay “để thanh toán tiền góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng phần vốn góp của công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; góp vốn, mua, nhận chuyển nhượng cổ phần của công ty cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc chưa đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch Upcom”. 

Điều này, theo HoREA là không đúng, không phù hợp thực tế, không bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với khoản 2 Điều 5 Nghị định số 153/2020/NĐ-CP. 

Khoản 2 Điều 1 Thông tư này quy định tổ chức tín dụng không được cho vay “để thanh toán tiền góp vốn theo hợp đồng góp vốn, hợp đồng hợp tác đầu tư hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh để thực hiện dự án đầu tư không đủ điều kiện đưa vào kinh doanh theo quy định của pháp luật tại thời điểm tổ chức tín dụng quyết định cho vay”.  

Điều này theo HoREA, chưa đồng bộ, chưa thống nhất với khoản 2 Điều 21 và Điều 24 Luật Đầu tư 2020 quy định “đầu tư theo hình thức góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp” mà “đầu tư theo hình thức góp vốn” là 1 hình thức “hợp đồng hợp tác” theo quy định của Bộ Luật Dân sự 2015. 

Tại Khoản 9 Điều 8 Thông tư 39 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 2 Điều 1 Thông tư 06) cũng chưa đồng bộ, thống nhất với Điều 55 và Điều 57 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định phải đảm bảo điều kiện của bất động sản hình thành trong tương lai được đưa vào kinh doanh thì mới được giao dịch và thực hiện thanh toán trong mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai… 

Ngoài ra, bất cập của khoản 2 Điều 1 Thông tư 06 bổ sung khoản 10 Điều 8 Thông tư 39 về quy định chi phí phát sinh dưới 12 tháng. 

Do vậy, Hiệp hội đề nghị xem xét gia hạn thêm 12 tháng đối với quy định các tổ chức tín dụng phải tuân thủ tỉ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn đến ngày 1/10/2024, thay vì thời hạn ngày 1/10/2023 để tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng thực hiện Nghị quyết 97.