Người lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp như thế nào?
Trong giai đoạn kinh tế khó khăn, doanh nghiệp cắt giảm nhân sự thì trợ cấp thất nghiệp được coi là phao cứu sinh cho người lao động, duy trì cuộc sống cho đến khi tìm được công việc mới.
Theo thống kê, ở Việt Nam có khoảng 1 triệu người trong độ tuổi lao động thất nghiệp . Trong giai đoạn nền kinh tế suy thoái, các doanh nghiệp phải tạm ngừng sản xuất, đóng cửa nhà máy, cắt giảm nhân công ngày càng nhiều thì con số này có thể còn tăng lên.
Theo Luật sư Vũ Thị Phương Thanh – Đoàn luật sư Hà Nội, để có thể nhận đầy đủ quyền lợi của mình, người lao động cần nắm rõ các quy định hiện hành về thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Những ai được hưởng trợ cấp thất nghiệp?
Đối tượng được hưởng trợ cấp thất nghiệp là người lao động có ký kết hợp đồng lao động với người sử dụng lao động và có tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp đáp ứng đủ các điều kiện được quy định tại Điều 49 Luật Việc làm 2013 , bao gồm:
- Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đúng pháp luật và không thuộc trường hợp hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng.
- Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động
- Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp trừ trường hợp được nêu tại khoản 4 Điều 49 Luật Việc làm 2013 như tham gia nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an, đi học tập từ 12 tháng trở lên, ra nước ngoài định cư, đi lao động ở nước ngoài...
- Người lao động đóng bảo hiểm  từ đủ 12 tháng trở lên trong vòng 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn. Và Người lao động đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng
Mức, thời gian, thời điểm nhận trợ cấp thất nghiệp của người lao động được hưởng là bao nhiêu?
Khi đáp ứng các điều kiện nêu trên, người lao động sẽ được nhận trợ cấp thất nghiệp bằng 60% mức lương bình quân của 6 tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp liền kề nhưng tối đa (i) không quá 05 lần mức lương cơ sở đối với người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định; hoặc (ii) không quá 05 lần mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật lao động đối với người lao động đóng bảo hiểm thất nghiệp theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định tại thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc.
Người lao động đóng đủ từ 12 tháng đến 36 tháng sẽ được nhận 3 tháng trợ cấp thất nghiệp và sau đó cứ mỗi 12 tháng đóng đủ thì sẽ được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp. Tổng thời gian nhận tối đa không quá 12 tháng.
Thời điểm hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính từ ngày thứ 16, kể từ ngày nộp đủ hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp
Người lao động cần làm gì để nhận trợ cấp thất nghiệp?
Người lao động cần thực hiện các thủ tục quy định tại Điều 46 Luật Việc làm 2013 để được hưởng, cụ thể:
Bước 1: Người lao động nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm do cơ quan quản lý nhà nước thành lập trong thời hạn 3 tháng kể ngày chấm dứt hợp đồng lao động.
Bộ hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp bao gồm:
- Đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định
- Bản chính hoặc bản sao y các giấy tờ sau đây:
- Hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đã hết hạn hoặc đã hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động;
- Quyết định thôi việc hoặc quyết định sa thải hoặc quyết định kỷ luật buộc thôi việc hoặc thông báo hoặc thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động;
- Xác nhận của người sử dụng lao động về việc chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động;
Trong trường hợp hồ sơ hợp lệ, người lao động sẽ được nhận phiếu hẹn ghi rõ ngày trả kết quả.
Bước 2: Trong thời hạn 20 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, Trung tâm dịch vụ việc làm có trách nhiệm xem xét, trình Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội quyết định về việc hưởng trợ cấp thất nghiệp của người lao động và người lao động sẽ được nhận quyết định này.
Bước 3: Người lao động đến nhận quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp trong thời gian ghi trên phiếu hẹn và được nhận tháng trợ cấp thất nghiệp đầu tiên trong vòng 5 ngày kể từ ngày người lao động sẽ nhận được quyết định trợ cấp thất nghiệp.
Bước 4: Hàng tháng, người lao động đến trung tâm việc làm theo phiếu hẹn để cập nhật tình hình tìm việc làm. Đây là điều kiện để người lao động được hưởng trợ cấp thất nghiệp cho các tháng tiếp theo.
Người lao động cần lưu ý đến trung tâm việc làm theo đúng thời gian trong phiếu hẹn để được hưởng đầy đủ trợ cấp thất nghiệp.
Trợ cấp thất nghiệp là quyền lợi cơ bản của người lao động khi thất nghiệp, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu và tuân thủ để bảo đảm lợi ích của mình. Bên cạnh trợ cấp thất nghiệp, người lao động còn được tư vấn, giới thiệu việc làm, được hỗ trợ học nghề để tăng cơ hội việc làm.
Luật sư Vũ Thị Phương Thanh – Đoàn luật sư Hà Nội;
Email: contact@tygiamoi.com