Ông Trump: Miễn thuế đối ứng với điện thoại, máy tính và chip bán dẫn chỉ là tạm thời, sẽ có loại thuế mới

Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định sẽ tiếp tục áp thuế lên điện thoại, máy tính và các sản phẩm điện tử tiêu dùng phổ biến. Ông Trump nhấn mạnh tuyên bố miễn thuế được công bố cuối tuần trước chỉ là một bước đi thủ tục trong kế hoạch tổng thể nhằm tái cấu trúc thương mại của Mỹ.

Quyết định miễn thuế được công bố vào tối thứ 12/4 (giờ Mỹ), tạm thời loại trừ một loạt sản phẩm điện tử phổ biến khỏi mức thuế 125% áp dụng với hàng hóa Trung Quốc và mức thuế 10% trên diện rộng với hàng nhập khẩu từ các nước khác. Tuy nhiên, chính quyền Mỹ khẳng định đây chỉ là bước chuyển tiếp trước khi áp một loại thuế riêng biệt đối với ngành điện tử - điều mà ông Trump đã tái khẳng định vào Chủ nhật.

“KHÔNG có ai thoát khỏi mức thuế này cả”, ông Trump viết trên mạng xã hội ngay sau khi kết thúc buổi chơi golf ngày Chủ nhật. Ông cho biết, những sản phẩm được miễn chỉ đang được “chuyển sang nhóm thuế khác” và chính quyền sẽ “xem xét toàn bộ ngành bán dẫn và chuỗi cung ứng điện tử”.

Tuyên bố của ông Trump cùng các cố vấn thương mại hàng đầu hôm Chủ nhật cho thấy quy mô rộng lớn của chiến lược thuế quan mới. Dù vậy, việc tạm hoãn này đồng nghĩa với việc điện thoại, máy tính và nhiều thiết bị khác sẽ chưa bị đánh thuế thêm trong vài tuần, thậm chí vài tháng – trước khi chính sách thuế chuyên biệt chính thức được áp dụng.

Mức thuế sắp tới gần như chắc chắn sẽ thấp hơn mức 125% với Trung Quốc, và đây được xem là một hình thức "giảm nhẹ". Đồng thời, giai đoạn này mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp và nhóm vận động hành lang tìm kiếm ngoại lệ mới.

Trước đó, các ngành thép, nhôm và ô tô cũng được đưa vào diện áp dụng thuế riêng, trong khi các lĩnh vực như linh kiện ô tô, đồng, chip bán dẫn, dược phẩm và khoáng sản chiến lược đang được chuẩn bị đưa vào diện điều chỉnh thuế.

Quyết định tạm hoãn vào cuối tuần trước là chiến thắng tạm thời đối với các hãng như Apple và các nhà sản xuất phụ thuộc vào chuỗi cung ứng từ Trung Quốc. Chính phủ Trung Quốc hoan nghênh động thái này và kêu gọi Mỹ đi xa hơn.

“Đây là một bước điều chỉnh nhỏ từ phía Mỹ nhằm sửa chữa hành động đơn phương áp thuế ‘có đi có lại’ sai lầm,” Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố trên tài khoản WeChat chính thức hôm Chủ nhật. Bắc Kinh đề nghị Mỹ “thực hiện bước đi lớn hơn để hủy bỏ hoàn toàn chính sách sai lầm và quay trở lại đối thoại bình đẳng dựa trên tôn trọng lẫn nhau”.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cùng nhiều quan chức khác cho biết đây chỉ là bước tạm thời, nhằm chuyển các mặt hàng trên sang diện thuế mới, nhiều khả năng thấp hơn 125% nhưng có thể cao hơn mức 10% hiện tại.

“Các sản phẩm này sẽ được đưa vào danh mục bán dẫn , và sẽ có một chính sách thuế chuyên biệt để đảm bảo chúng được đưa về sản xuất trong nước”, ông Lutnick cho biết trên chương trình This Week của ABC. “Chúng ta không thể để những mặt hàng thiết yếu tiếp tục phụ thuộc vào Trung Quốc”.

Theo thống kê thương mại năm 2024 của Mỹ, đợt miễn trừ mới nhất của chính quyền Trump ảnh hưởng đến gần 390 tỷ USD hàng nhập khẩu, trong đó có hơn 101 tỷ USD đến từ Trung Quốc – theo số liệu tổng hợp bởi ông Gerard DiPippo, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung Quốc thuộc tổ chức RAND.

Sẽ có thuế riêng cho ngành bán dẫn

Nhà Trắng từ lâu đã khẳng định rằng các ngành có mức thuế chuyên biệt sẽ không bị áp mức thuế quốc gia – 125% với Trung Quốc và 10% với các nước khác. Ngoài thép, nhôm và ô tô, các mặt hàng như linh kiện ô tô, đồng, chip bán dẫn, thuốc men và gỗ xẻ đang được đưa vào diện chuẩn bị đánh thuế riêng.

“Thuế bán dẫn có thể sẽ được ban hành trong một đến hai tháng tới,” ông Lutnick tiết lộ. Một thông báo chính thức liên quan đến lĩnh vực bán dẫn sẽ được công bố trên hệ thống đăng ký Liên bang trong tuần này. Sau đó, chính quyền có thể khởi động một cuộc điều tra theo Điều 232 – yêu cầu báo cáo trong vòng 270 ngày, mở đường cho việc áp thuế.

Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cũng xác nhận rằng các sản phẩm điện tử sẽ chịu một chính sách thuế khác: “Không có nghĩa là các sản phẩm này thoát khỏi thuế, mà là sẽ chịu thuế trong một cơ chế khác, hướng đến mục tiêu đưa sản xuất trở lại Mỹ”, ông nói trong chương trình Face the Nation.

Đây cũng là lần đầu tiên chính quyền Trump công bố danh sách chi tiết các sản phẩm mà họ coi là nằm trong phạm vi "bán dẫn". Dù danh sách cuối cùng chưa được chốt, ông Lutnick cho biết phần lớn sản phẩm sẽ thuộc nhóm thuế chuyên biệt này. Trong thực tế, việc miễn trừ hôm thứ Sáu chính là bước mở đầu cho quá trình chuyển sang chính sách thuế bán dẫn.

Hiện chưa rõ mức thuế chính xác sẽ áp cho ngành bán dẫn, nhưng trong các lĩnh vực khác theo Điều 232, mức thuế thường vào khoảng 25%. Loại thuế này có thể mang tính dài hạn hơn so với thuế quốc gia, vốn dựa trên cơ sở pháp lý dễ bị thách thức hơn và phụ thuộc vào các cuộc đàm phán tiếp theo của ông Trump.

Miễn trừ vừa qua không áp dụng cho mức thuế 20% riêng biệt mà ông Trump áp lên Trung Quốc để gây áp lực buộc Bắc Kinh xử lý tình trạng buôn bán fentanyl và tiền chất ma túy – mức thuế vẫn tiếp tục được duy trì.

“Tất cả các sản phẩm Trung Quốc vẫn phải chịu ít nhất 20% thuế”, ông Lutnick khẳng định trên ABC. “Các linh kiện được miễn hôm thứ Sáu sẽ được đưa vào quy trình riêng do Bộ Thương mại kiểm soát theo Điều 232”.

>> Nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới: Người dân 'thắt lưng buộc bụng', hàng loạt nhà máy lao đao vì bão thuế