Phát hiện thêm 128 mặt trăng của hành tinh lớn thứ 2 trong hệ Mặt Trời
Phát hiện này đưa tổng số mặt trăng của hành tinh này lên đến 274, gần gấp đôi tổng số vệ tinh còn lại trong hệ Mặt Trời.
Sao Thổ vừa chính thức giành danh hiệu "vua mặt trăng" trong hệ Mặt Trời sau khi Liên đoàn Thiên văn Quốc tế (IAU) xác nhận sự tồn tại của 128 vệ tinh mới quay quanh hành tinh này. Phát hiện này đưa tổng số mặt trăng của Sao Thổ lên đến 274, gần gấp đôi tổng số vệ tinh còn lại trong hệ Mặt Trời.
Nhóm nhà thiên văn từ Đài Loan, Canada, Mỹ và Pháp đã sử dụng Kính viễn vọng Canada - Pháp - Hawaii (CFHT) tại Mauna Kea để theo dõi khu vực xung quanh Sao Thổ trong giai đoạn 2019-2021. Bằng kỹ thuật "dịch chuyển và xếp chồng", họ kết hợp nhiều hình ảnh về quãng đường quay của vệ tinh để giúp nhận diện các thiên thể mới. Phương pháp này từng giúp nhóm nghiên cứu phát hiện 62 mặt trăng mới vào năm 2023 và góp phần đẩy nhanh quá trình tìm kiếm vệ tinh trong năm 2023.
Những vệ tinh vừa được xác định có hình dáng bất quy tắc, giống như các khối đá hình khoai tây với đường kính chỉ vài km. So với Mặt Trăng của Trái Đất, vốn có đường kính lên đến 3.475 km, những vệ tinh này nhỏ bé hơn rất nhiều. Chúng di chuyển theo quãng quay quanh Sao Thổ với khoảng cách từ 10,5 triệu đến 29 triệu km, xa hơn rất nhiều so với vành đai và các vệ tinh lớn của hành tinh này.
Theo nhóm nghiên cứu, những mặt trăng này có thể là tàn dư của những vệ tinh cổ đại bị lực hút của Sao Thổ giam chặt trong thời kỳ sơ khai của hệ Mặt Trời . Các vệ tinh này có thể đã va chạm với nhau hoặc bị sao chổi đâm vào, tạo ra hàng trăm mảnh vỡ trong quá trình tiến hóa của hệ Mặt Trời. Xác định thời điểm chúng hình thành có thể giúp giới khoa học hiểu rõ hơn về quá trình phát triển ban đầu của hệ Mặt Trời cũng như nguồn gốc của vành đai Sao Thổ.
Sự gia tăng nhanh chóng số lượng vệ tinh được phát hiện đặt ra câu hỏi về việc xác định danh mục của "mặt trăng". Theo IAU, bất kỳ thiên thể nào có quãng quãy xung quanh một hành tinh và được theo dõi cụ thể đều được xem là vệ tinh. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển của công nghệ quan sát, việc phân định ranh giới giữa vệ tinh và một khối đá trong không gian ngày càng trở nên thách thức.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng những khám phá về mặt trăng trong hệ Mặt Trời không chỉ mang giá trị khoa học mà còn mở ra triển vọng khai thác tài nguyên trong tương lai. Việc hiểu rõ những thiên thể xung quanh các hành tinh lớn sẽ giúp con người lên kế hoạch khám phá và khai thác tài nguyên ngoài Trái Đất trong những thập kỷ tương lai.
Theo Smithsonian
Hệ Mặt Trời là một hệ hành tinh với Mặt Trời đóng vai trò trung tâm, bao quanh là các thiên thể như hành tinh, tiểu hành tinh, sao chổi và bụi vũ trụ. Trong đó, tám hành tinh chính theo thứ tự gần Mặt Trời nhất gồm Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa, Sao Mộc, Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương.
Sao Thổ là hành tinh thứ sáu tính từ Mặt Trời và có kích thước lớn thứ hai trong Hệ Mặt Trời, chỉ đứng sau Sao Mộc. Với đường kính xích đạo lên đến 120.536 km, Sao Thổ có kích thước gấp khoảng 9,5 lần Trái Đất. Nếu xét về diện tích bề mặt, hành tinh này lớn gấp 83 lần, còn thể tích có thể chứa tới 764 Trái Đất bên trong. Không chỉ có kích thước khổng lồ, khối lượng của Sao Thổ cũng gấp 95 lần hành tinh xanh của chúng ta.
>> Bất ngờ phát hiện đại dương mênh mông sâu 72km trên mặt trăng nhỏ nhất của sao Thổ
