Thông qua Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 

Luật được thông qua có bố cục gồm 8 chương với 89 điều, quy định về quy tắc, phương tiện, người tham gia giao thông đường bộ, chỉ huy, điều khiển, tuần tra, kiểm soát, giải quyết tai nạn giao thông đường bộ, trách nhiệm quản lý nhà nước và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến trật tự, an toàn giao thông đường bộ. 

Cấm điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn 

Luật quy định rõ các nguyên tắc bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ gồm: Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Bảo đảm giao thông đường bộ được trật tự, an toàn, thông suốt, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường; phòng ngừa vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, tai nạn giao thông đường bộ và ùn tắc giao thông; bảo vệ tính mạng, sức khỏe, tài sản của cá nhân và tài sản của cơ quan, tổ chức. Bảo đảm trật tự, an toàn giao thông  đường bộ là trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và phải bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật… 

Các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định của luật gồm: Điều khiển xe cơ giới tham gia giao thông đường bộ không có giấy phép lái xe theo quy định của pháp luật; điều khiển xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ không có giấy phép lái xe hoặc chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ, bằng hoặc chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng. Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn. Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong cơ thể có chất ma túy hoặc các chất kích thích khác mà pháp luật cấm sử dụng. Xúc phạm, đe dọa, cản trở, chống đối hoặc không chấp hành hiệu lệnh, hướng dẫn, yêu cầu kiểm tra, kiểm soátcủangười thi hành công vụ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Đua xe, tổ chức đua xe, xúi giục, giúp sức, cổ vũ đua xe trái phép; điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ lạng lách, đánh võng, rú ga liên tục. 

Trước khi biểu quyết thông qua, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật. 

Theo đó, về những quy định chung, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, các ĐBQH đã góp ý về phạm vi điều chỉnh, giải thích từ ngữ, nguyên tắc bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), chính sách của Nhà nước, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, cơ sở dữ liệu về TTATGTĐB và các hành vi bị nghiêm cấm... Các nội dung góp ý đều được giải trình, tiếp thu trong dự thảo. 

Về chính sách của Nhà nước về TTATGTĐB, UBTVQH đã chỉ đạo trao đổi với Chính phủ để thống nhất chỉnh sửa quy định này tại khoản 1 Điều 4 của dự thảo Luật bảo đảm tính khả thi, tạo thuận lợi trong quá trình thực hiện. 

Quy định về nồng độ cồn không phải là nội dung mới 

Về quy định về cấm: "Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn" (khoản 2 Điều 9), nhiều ý kiến nhất trí quy định này, tuy nhiên một số ý kiến đề nghị cân nhắc quy định có ngưỡng tối thiểu và một số ý kiến khác đề nghị đưa 2 phương án để xin ý kiến đại biểu Quốc hội. 

UBTVQH cho rằng: Quy định trên không phải là nội dung mới, mà được kế thừa của quy định của Luật GTĐB năm 2008 và thống nhất với quy định tại khoản 6 Điều 5 của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 và quy định cụ thể cho lĩnh vực giao thông đường bộ. 

Trong dự thảo Luật này, nếu không tiếp tục quy định của khoản 6 Điều 5 của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019, sẽ có nguy cơ gia tăng vi phạm TTATGTĐB, các vụ tai nạn giao thông đường bộ, dẫn đến làm tăng hậu quả, thiệt hại do tai nạn giao thông đường bộ gây ra như các thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản của người điều khiển phương tiện, người tham gia giao thông khác, ảnh hưởng đến cuộc sống của gia đình, nguồn lực của đất nước, gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội;... 

Tại kỳ họp thứ 6, đa số ĐBQH nhất trí với quy định này và một số ĐBQH đề nghị đưa ra mức giới hạn thấp nhất. Tại kỳ họp này, ngày 21/6/2024, UBTVQH đã chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội xin ý kiến đại biểu Quốc hội bằng Phiếu xin ý kiến (qua App), có 388 ĐBQH cho ý kiến, kết quả: Có 293 ĐBQH (chiếm 75,52% tổng số ĐBQH cho ý kiến và chiếm 60,16% tổng số ĐBQH) nhất trí với quy định này là cấm "điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn". Có 95 ĐBQH (chiếm 24,48% tổng số ĐBQH cho ý kiến và chiếm 19,51% tổng số ĐBQH) đề nghị quy định cấm theo mức giới hạn thấp nhất về nồng độ cồn trong máu và hơi thở đối với người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ. Có 8 ĐBQH có thêm ý kiến khác. 

"Trên cơ sở ý kiến của đa số ĐBQH nhất trí quy định này, UBTVQH trân trọng đề nghị Quốc hội cho tiếp tục thực hiện quy định cấm "Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn" và thể hiện tại khoản 2 Điều 9 dự thảo Luật",Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới phát biểu. 

Có ý kiến đề nghị giao Bộ Y tế ban hành quy trình kỹ thuật, định lượng ethanol trong máu đối với các trường hợp không sử dụng rượu, bia mà có độ nồng độ cồn như do bị bệnh dẫn đến tăng chuyển hóa nồng độ cồn nội sinh. Tiếp thu ý kiến của các vị ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo bổ sung vào khoản 5 Điều 87 giao cho Bộ Y tế quy định về xác định nồng độ cồn và nồng độ cồn nội sinh trong máu để làm căn cứ xác định trường hợp người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn do sử dụng rượu, bia hoặc đồ uống có cồn khác. 

Về quy tắc giao thông đường bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, các ý kiến của ĐBQH góp ý về quy tắc chung và các quy tắc cụ thể đã được thể hiện trong dự thảo Báo cáo đầy đủ. Trong đó, nhiều ĐBQH góp ý về các quy định liên quan đến bảo vệ trẻ em, về chấp hành tín hiệu đèn giao thông và các ý kiến góp ý về kỹ thuật văn bản đã được UBTVQH chỉ đạo tiếp thu, giải trình phù hợp. 

Đối với nội dung về tuần tra kiểm soát; chỉ huy, điều khiển giao thông và giải quyết tai nạn giao thông đường bộ, các ĐBQH đã tham gia ý kiến cụ thể đối với quy định về di chuyển phương tiện vi phạm dừng, đỗ; Trung tâm chỉ huy giao thông; bảo đảm TTATGT đối với trường hợp sử dụng lòng đường, vỉa hè vào mục đích khác; trách nhiệm của người điều khiển phương tiện, người liên quan và người có mặt tại hiện trường vụ tai nạn giao thông đường bộ; thống kê tai nạn giao thông đường bộ và Quỹ giảm thiểu thiệt hại tai nạn giao thông đường bộ… "Các ý kiến trên đã được giải trình, tiếp thu toàn diện trong dự thảo Báo cáo đầy đủ", Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới nêu rõ. 

Về quản lý nhà nước về trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Điều khoản thi hành, tiếp thu ý kiến của ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo bổ sung khoản 4 Điều 88 quy định: "Nghị quyết số 73/2022/QH15 của Quốc hội về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô hết hiệu lực thi hành kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành" và bổ sung quy định chuyển tiếp về nội dung này tại khoản 7 Điều 89 dự thảo Luật. 

Ngoài các nội dung nêu trên, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, UBTVQH đã chỉ đạo nghiên cứu, rà soát, chỉnh sửa về kỹ thuật văn bản của dự thảo Luật cho phù hợp. 

>> Nhiều tai nạn do xe máy đi vào cao tốc, cần xử lý quyết liệt như nồng độ cồn