Trạm Vũ trụ Quốc tế trở thành ‘mỏ vàng khảo cổ’ mới: Hé lộ hơn 5.000 hiện vật từ cuộc sống phi hành gia ngoài không gian 

Theo thông tin từ IFLScience, trong bối cảnh khoa học không gian đầy thách thức, một dự án khảo cổ  đặc biệt đã được thực hiện không phải trên Trái Đất mà ở ngoài không gian xa xôi. 

Cụ thể, các nhà khảo cổ đã áp dụng kỹ thuật của mình ngay trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) – nơi từ năm 1998 đã chào đón hơn 270 phi hành gia đến từ 23 quốc gia. Môi trường nhân tạo này, với điều kiện sống biệt lập và khắc nghiệt do vi trọng lực, đã trở thành một đối tượng nghiên cứu khảo cổ độc đáo. Đặc biệt, các nhà khảo cổ đã biến ISS thành địa điểm khai quật khảo cổ đầu tiên ngoài Trái Đất. 

Các nhà khảo cổ đã áp dụng kỹ thuật của mình ngay trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) (Ảnh:  

Dự án do Justin St. P. Walsh từ Đại học Chapman và các đồng nghiệp thực hiện nhằm nghiên cứu sâu về "xã hội vi mô" trên ISS. Các nhà khảo cổ học đã áp dụng các nguyên tắc khảo cổ để phân tích cách các phi hành gia sử dụng không gian trên trạm, coi mọi vật dụng hàng ngày như những hiện vật khảo cổ độc đáo. 

Dự án không chỉ tập trung vào việc khám phá đời sống sinh hoạt và làm việc của phi hành gia mà còn nhằm phát triển các kỹ thuật khảo cổ học có thể áp dụng trong những môi trường khắc nghiệt và xa xôi khác ngoài Trái Đất. 

Nhiệm vụ khảo cổ đầu tiên trên ISS diễn ra vào năm 2022. Thay vì tiến hành khai quật như trên Trái Đất, nhóm nghiên cứu đã điều chỉnh phương pháp, nhờ các phi hành gia ghi lại hình ảnh của 6 khu vực khác nhau trên trạm vũ trụ mỗi ngày trong vòng 60 ngày. Thông qua việc phân tích những hình ảnh này, nhóm nghiên cứu đã phát hiện cách mà các phi hành gia thực sự sử dụng không gian và vật dụng trên trạm, đồng thời làm rõ sự khác biệt giữa thiết kế ban đầu và cách sử dụng thực tế trong môi trường ISS. 

Kết quả phân tích sau đó đã được công bố trên tạp chí PLOS One, cho thấy tổng cộng 5.438 "hiện vật" được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ bút viết, giấy ghi chú đến tai nghe thực tế ảo. Qua các kết quả này, các chuyên gia đã nhận thấy sự khác biệt đáng kể giữa mục đích sử dụng ban đầu và thực tế của một số khu vực trên ISS. 

Một trong các điểm nghiên cứu (Ảnh: IFLScience) 

Nghiên cứu này không chỉ mở ra một hướng tiếp cận mới trong lĩnh vực khảo cổ học, mà còn cung cấp những thông tin quan trọng cho việc thiết kế và lập kế hoạch cho các nhiệm vụ không gian trong tương lai. Những phát hiện từ nghiên cứu sẽ góp phần cải thiện điều kiện sống và làm việc của phi hành gia trên ISS cũng như các trạm vũ trụ thế hệ tiếp theo. 

>> Báu vật hình trụ ra đời từ trước Công nguyên, hé lộ nơi khai sinh chữ viết đầu tiên của nhân loại