Ứng viên nội các của ông Trump nghiên cứu tác động của thuế quan phổ quát, nhắc tới Việt Nam
Việt Nam được nhắc đến trong phiên điều trần của ông Jamieson Greer- ứng viên Đại diện thương mại Mỹ, bởi nằm trong danh sách các quốc gia có thặng dư thương mại đáng kể với Mỹ.
Phát biểu tại phiên điều trần phê chuẩn của Thượng viện Mỹ ngày 6/2, ông Jamieson Greer, ứng viên Đại diện thương mại Mỹ cho biết đề xuất áp dụng mức thuế phổ quát tối thiểu 10% nằm trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump, nhằm đánh giá tác động của chính sách thuế quan đối với thâm hụt thương mại ngày càng tăng của Mỹ. Theo bản ghi nhớ thương mại, báo cáo đánh giá sẽ được hoàn thành trước ngày 1/4.
Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ đạt mức kỷ lục 1,2 nghìn tỷ USD trong năm 2024. "Chúng ta cần xem xét mức thâm hụt thương mại hợp lý, bởi con số này phản ánh số lượng việc làm sản xuất đã dịch chuyển ra nước ngoài", ông Greer nhấn mạnh trước Ủy ban Tài chính Thượng viện.
Ông Jamieson Greer từng là cựu chánh văn phòng của Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và là ứng viên cho vị trí này trong nhiệm kỳ mới của ông Trump, khẳng định sẽ nghiên cứu kỹ tác động của thuế quan phổ quát. Theo ông, chính sách này có thể là giải pháp để đảo ngược xu hướng thâm hụt thương mại và ngăn chặn tình trạng dịch chuyển việc làm ra nước ngoài.
Trong phiên điều trần, ông Greer bày tỏ quan ngại về việc thâm hụt thương mại đang gia tăng với một số quốc gia, trong đó có Việt Nam. Số liệu từ Cục Thống kê cho thấy thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Việt Nam đã tăng 18% trong năm ngoái, đạt 123,5 tỷ USD. Tình trạng này một phần do các doanh nghiệp dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam nhằm tránh các biện pháp thuế quan trước đây của chính quyền Trump.
Nếu được Thượng viện phê chuẩn, vị ứng viên này cam kết sẽ nhanh chóng rà soát các hoạt động thương mại không công bằng từ các đối tác có thặng dư lớn với Mỹ. "Chúng ta cần đạt được sự đối xử có đi có lại tốt hơn nếu các nước muốn duy trì quyền tiếp cận thị trường Mỹ," ông Greer nhấn mạnh.
Liên quan đến việc ông Trump đe dọa áp thuế với Canada, Mexico và mức thuế mới 10% đối với hàng Trung Quốc, ông Greer giải thích rằng các biện pháp này nhằm đạt được thỏa thuận kiểm soát ma túy fentanyl và di cư bất hợp pháp, đồng thời góp phần giảm thâm hụt thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Mỹ.
Tại phiên điều trần, ông Jamieson Greer nhấn mạnh việc cần tái cân bằng quan hệ thương mại Mỹ-Trung, không chỉ thông qua điều chỉnh thuế quan mà còn phải giải quyết các rào cản phi thuế quan.
Theo chỉ đạo từ bản ghi nhớ thương mại của Tổng thống Trump, ông sẽ đánh giá mức độ tuân thủ của Trung Quốc đối với thỏa thuận thương mại "Giai đoạn 1" năm 2020 - thỏa thuận đã tạm dừng cuộc chiến thương mại kéo dài hai năm và yêu cầu Bắc Kinh tăng cường nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ từ Mỹ.
Ngoài mức thuế 10% mới được công bố, ông Trump cũng đã tuyên bố trong chiến dịch tranh cử sẽ áp thuế lên tới 60% đối với hàng hóa Trung Quốc. "Sau khi đánh giá mức độ tuân thủ, chúng ta sẽ tiến tới các biện pháp giải quyết tranh chấp và thực thi pháp luật," ông Greer khẳng định.
Ứng viên đại diện thương mại Mỹ cũng đề cập đến việc cần rà soát Hiệp định thương mại Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) để ngăn chặn Trung Quốc và các nước khác lợi dụng hiệp định này để tránh thuế khi xuất khẩu vào Mỹ. USMCA dự kiến sẽ được đàm phán lại vào năm 2026. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo Mexico và Canada tuân thủ các cam kết về tiếp cận thị trường, đặc biệt trong lĩnh vực sữa với Canada và năng lượng với Mexico.
Về thương mại kỹ thuật số, ông Greer kêu gọi Mỹ cần có lập trường cứng rắn hơn trước các quy định mới của Hàn Quốc và EU đối với công ty công nghệ Mỹ, đặc biệt sau khi chính quyền Biden từ bỏ các yêu cầu của WTO về tự do lưu chuyển dữ liệu xuyên biên giới. "Chúng ta không thể để các nước khác áp đặt quy định phân biệt đối xử với doanh nghiệp Mỹ," ông nhấn mạnh.
Trước những quan ngại của các thượng nghị sĩ về tác động của các cuộc chiến thương mại trước đây đối với ngành nông nghiệp Mỹ, ông Jamieson Greer khẳng định sẽ nỗ lực mở rộng thị trường xuất khẩu cho nông dân Mỹ. Ông đặc biệt nhấn mạnh Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ là những thị trường tiềm năng cần được tiếp cận nhiều hơn cho hàng nông sản Mỹ.
Trong bài phát biểu khai mạc phiên điều trần, ứng viên đại diện thương mại Mỹ đề xuất một chính sách thương mại thực dụng, tập trung vào hai mục tiêu chính: tái thiết ngành sản xuất trong nước và củng cố chuỗi cung ứng. "Một nền tảng sản xuất vững mạnh và khả năng đổi mới là yếu tố then chốt để Mỹ có thể ngăn chặn xung đột và bảo vệ người dân," ông Greer nhấn mạnh.
Phát biểu này phản ánh định hướng chính sách thương mại của chính quyền Trump trong nhiệm kỳ tới, với trọng tâm là bảo vệ lợi ích của nông dân và doanh nghiệp sản xuất Mỹ, đồng thời tăng cường vị thế cạnh tranh của quốc gia trên thương trường quốc tế.
Tham khảo Reuters
