USD lao dốc không tưởng, nhà đầu tư rút vốn chuyển sang tiền tệ châu Á: Chuyện gì đang xảy ra?
Các đồng tiền châu Á đang bứt phá mạnh mẽ khi đồng USD suy yếu, tạo ra những biến động lớn trên thị trường và buộc loạt Ngân hàng Trung ương khu vực phải hành động để ngăn đà tăng quá mức.
Hôm 2/5, Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông (HKMA) đã can thiệp vào thị trường ngoại hối với quy mô chưa từng có. Tại Đài Loan, Ngân hàng Trung ương Đài Loan (Trung Quốc) cũng buộc phải can thiệp sau khi đồng nội tệ ghi nhận mức tăng mạnh nhất kể từ năm 1988. Đồng nhân dân tệ giao dịch ở thị trường quốc tế cũng tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 11.
Diễn biến này cho thấy tác động lan rộng từ làn sóng rút vốn khỏi đồng USD – đồng tiền dự trữ toàn cầu – khi nhà đầu tư ngày càng lo ngại về triển vọng kinh tế Mỹ. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ chính sách thuế quan liên tục thay đổi của chính quyền Tổng thống Donald Trump , làm gia tăng bất ổn và thổi bùng lo ngại về nguy cơ suy thoái. Tuần qua, tâm lý bi quan đối với USD của giới đầu cơ đã lên mức cao nhất kể từ tháng 9, phản ánh sự thận trọng ngày càng rõ rệt đối với việc nắm giữ tài sản định giá bằng USD.
Các đồng tiền chủ chốt ở châu Á như yên Nhật và nhân dân tệ Trung Quốc đang hưởng lợi từ dòng tiền hồi hương và xu hướng tìm kiếm tài sản thay thế trong làn sóng “bán tháo Mỹ”. Ngay cả khi Bắc Kinh và Washington phát đi tín hiệu hạ nhiệt căng thẳng thương mại, nhà đầu tư vẫn tiếp tục tăng mua vào đồng tiền châu Á. Trung Quốc cho biết họ đang xem xét khả năng nối lại đàm phán với Mỹ.
“Giải pháp tự nhiên để giảm căng thẳng thương mại là làm giảm giá trị đồng USD. Vì vậy, đặt cược vào khả năng đồng USD yếu hơn so với tiền tệ châu Á có thể là chiến lược hợp lý”, ông Brad Bechtel, Giám đốc toàn cầu mảng ngoại hối tại Jefferies, nhận định.
Chỉ số đo lường sức mạnh các đồng tiền châu Á đã tăng mạnh nhất kể từ năm 2022. Trong khi đó, chỉ số lợi suất từ các đồng tiền thị trường mới nổi cũng lập kỷ lục cao nhất từ trước đến nay. Mặc dù đồng nội tệ mạnh có thể giúp giảm chi phí nhập khẩu và thu hút dòng vốn nước ngoài, nó cũng gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu khi làm hàng hóa kém cạnh tranh hơn trên thị trường toàn cầu.
Đài Loan dẫn đầu làn sóng tăng giá
Đồng tân Đài tệ đã tăng tới 3% trong phiên giao dịch ngày 2/5 – mức tăng mạnh nhất tại châu Á – khi dòng vốn ngoại ồ ạt đổ vào thị trường chứng khoán, đặc biệt là nhóm cổ phiếu công nghệ. Nhà đầu tư kỳ vọng nhu cầu chất bán dẫn từ các tập đoàn Mỹ sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao. Đà tăng của đồng tiền này càng được củng cố khi các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước đồng loạt bán ra đồng USD, đặt cược rằng đồng bạc xanh sẽ tiếp tục mất giá trong thời gian tới.
Trước diễn biến đó, Ngân hàng Trung ương Đài Loan (Trung Quốc) cho biết họ đã “can thiệp kịp thời” để điều chỉnh biến động tỷ giá. Trên thị trường phái sinh, nhà đầu tư đang lạc quan với đồng Đài tệ nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008.
Tương tự, các doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc cũng đang thay đổi chiến lược. Họ không còn xem đồng USD hay trái phiếu Chính phủ Mỹ là “nơi trú ẩn” an toàn, mà chuyển sang nắm giữ nhân dân tệ, theo một khảo sát.
Các chuyên gia của Goldman Sachs cho rằng khi đồng USD liên tục suy yếu và nguy cơ lãi suất giảm gia tăng do lo ngại suy thoái kinh tế Mỹ, việc nắm giữ USD không còn là lựa chọn hấp dẫn đối với các nhà xuất khẩu châu Á. Họ dự báo đồng nhân dân tệ, tân Đài tệ và ringgit Malaysia sẽ còn tiếp tục mạnh lên trong thời gian tới.
Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông can thiệp
Đồng đô la Hồng Kông cũng tăng lên sát mức trần trong biên độ giao dịch cho phép 7,75–7,85 so với USD, khiến Cơ quan Tiền tệ Hồng Kông buộc phải can thiệp bằng cách mua vào 46,5 tỷ đô la Hồng Kông (khoảng 6 tỷ USD) – mức can thiệp lớn nhất từng được ghi nhận – nhằm làm suy yếu nội tệ và duy trì ổn định tỷ giá.
Tại các thị trường khác trong khu vực, won Hàn Quốc, ringgit Malaysia và baht Thái Lan đều tăng hơn 1%. Trung Quốc đại lục đóng cửa nghỉ lễ và sẽ mở cửa lại vào ngày 6/5.
Đà tăng của tiền tệ châu Á còn được thúc đẩy bởi làn sóng tái cơ cấu danh mục đầu tư, khi dòng tiền rời khỏi đồng USD. Tháng trước, đồng bạc xanh giảm cùng với trái phiếu dài hạn và cổ phiếu Mỹ do lo ngại rằng chính sách thuế của ông Trump có thể làm tăng lạm phát nội địa, gây tổn hại cho nền kinh tế và khiến Cục Dự trữ Liên bang không thể cắt giảm lãi suất như kỳ vọng.
Sức mua đồng tiền châu Á tăng vọt vào cuối tuần qua sau khi Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết họ ghi nhận việc các quan chức cấp cao Mỹ nhiều lần bày tỏ mong muốn nối lại đối thoại với Bắc Kinh về vấn đề thuế quan.
Tương lai đồng USD vẫn nhiều rủi ro
Dù dữ liệu việc làm Mỹ công bố hôm 2/5 vượt kỳ vọng, Phố Wall vẫn bi quan về triển vọng của đồng USD. Goldman Sachs nhận định báo cáo này “phản ánh những gì đã xảy ra trong quá khứ, chứ không phải điều sẽ đến”.
Trong một báo cáo khác, Morgan Stanley viết: “Chúng tôi giữ quan điểm tiêu cực với đồng USD trong bối cảnh đường cong lợi suất Mỹ ngày càng dốc và nhà đầu tư tiếp tục phòng vệ danh mục đầu tư tại Mỹ”. Ngân hàng này đặt cược vào xu hướng tăng của đồng euro và yên Nhật.
