Chiêu trò “lừa tình, lừa tiền” này đang xảy ra trên quy mô lớn và số nạn nhân lên tới hàng triệu người trên toàn cầu.
Lừa đảo “mổ lợn”
Mọi chuyện bắt đầu bằng một thông báo: Một người dùng muốn kết nối trên LinkedIn và gửi một ghi chú nói rằng cô ấy nghĩ hồ sơ của người đàn ông thật ấn tượng.
Lịch sự và hấp dẫn, đó là những gì mà tài khoản LinkedIn của người phụ nữ này “cho thấy”. Và rồi người đàn ông, một chuyên gia 75 tuổi sống ở vùng Trung Tây nước Mỹ đã đồng ý kết nối. Đó là khởi đầu cho “cơn ác mộng” kéo dài hàng tháng trời khiến quỹ hưu trí của ông cạn kiệt và đẩy ông đến bờ vực tự tử.
The Wall Street Journal (WSJ) viết, người đàn ông này là một trong hàng triệu người trên toàn cầu trở thành nạn nhân của nạn “pig butchering” (mổ lợn), một hình thức lừa đảo : "lừa tình - lừa tiền" trong đó những kẻ lừa đảo dụ dỗ người lạ trên mạng, xây dựng lòng tin với họ, sau đó dụ dỗ đầu tư vào những nền tảng giả mạo.
Quy trình này có thể tóm gọn lại là “xây dựng hình tượng đáng tin cậy, thao túng tâm lý, lừa đảo đầu tư và rút tiền”. Sau khi lấy tiền, những kẻ lừa đảo sẽ cắt đứt liên lạc và “biến mất” khỏi cuộc sống của nạn nhân.
 |
| "Pig butchering” (mổ lợn), một hình thức lừa đảo trong đó những kẻ lừa đảo dụ dỗ người lạ trên mạng, xây dựng lòng tin với họ, sau đó dụ dỗ đầu tư vào những nền tảng giả mạo |
WSJ đã xem xét hàng nghìn tin nhắn giữa người đàn ông 75 tuổi và kẻ lừa đảo, hồ sơ tài chính, ảnh và các tài liệu khác cho thấy vụ lừa đảo này diễn ra như thế nào. Vụ việc “gióng lên một hồi chuông cảnh báo” về thủ đoạn thao túng tâm lý tinh vi mà những kẻ lừa đảo sử dụng để tìm ra những người dễ bị mủi lòng, đặc biệt là những người già và không am hiểu về công nghệ.
Người đàn ông, được nhắc đến trong câu chuyện đã mất hơn 715.000 USD (hơn 18 tỷ đồng) - hầu như là tất cả những gì mà ông có. Ông từ chối nêu tên, nhưng đã chia sẻ với WSJ trong nhiều tháng về các cuộc trò chuyện với kẻ lừa đảo trên WhatsApp, tài liệu về việc chuyển tiền và ảnh chụp màn hình nền tảng giao dịch giả mạo - nơi ông bị lừa. Ông cho biết mình hy vọng những chi tiết này sẽ cứu những người khác khỏi số phận tương tự và vạch trần cách những kẻ lừa đảo lợi dụng người bình thường và hủy hoại cuộc sống của họ.
Mồi nhử
Những kẻ lừa đảo thường đóng giả là những phụ nữ trẻ xinh đẹp, có nhiều tiền và ít được quan tâm, đồng thời thuyết phục nạn nhân rằng họ có chung một mối quan hệ bí mật, đặc biệt. Trên thực tế, kẻ lừa đảo thường là những người đàn ông, liên hệ với mục tiêu của mình từ các tổ chức đen tối do các tập đoàn tội phạm điều hành tại Đông Nam Á và Tây Phi.
 |
| Những kẻ lừa đảo thường đóng giả là những phụ nữ trẻ xinh đẹp, có nhiều tiền và ít được quan tâm. Trên thực tế, chúng thường là đàn ông |
Nạn nhân không hề biết điều đó khi lần đầu tiên ông nhận được tin nhắn LinkedIn vào năm ngoái. Ảnh đại diện cho thấy kẻ lừa đảo là một phụ nữ trẻ mặc áo phông xanh và váy đỏ, tạo dáng đoan trang bên bó hoa. Sau một vài câu nói vui vẻ, cô đề nghị họ chuyển sang WhatsApp để trò chuyện riêng tư hơn và hướng dẫn nạn nhân các bước tải xuống và cài đặt ứng dụng.
Cô đã thu hút người đàn ông bằng cách miêu tả cuộc sống mà ông mơ ước nhưng không bao giờ tin rằng mình có thể đạt được. Cô cho biết mình sống ở San Francisco, nơi cô làm việc cho người chú giàu có và có quan hệ tốt. Cô gửi cho ông những bức ảnh cô đang thử quần áo hàng hiệu, ăn tối trong những nhà hàng sang trọng và tạo dáng bên chiếc xe hơi đắt tiền của mình.
Ông nói với cô về tuổi của mình, rằng ông có quỹ hưu trí “khiêm tốn” và vẫn làm việc toàn thời gian. Ông cũng nói rằng mình đã sống với người bạn đời 40 năm nhưng cho biết họ đã xa nhau.
Những kẻ lừa đảo đặc biệt tìm kiếm những người cô đơn - sống cuộc sống tẻ nhạt bình thường và thu hút họ bằng viễn cảnh về một cuộc sống thú vị dường như ngoài tầm với.
Người phụ nữ lý tưởng
Kẻ lừa đảo cho biết cô đã chuyển từ Trung Quốc đến Mỹ 8 năm trước sau khi ly hôn. Cô nói mình khó tin tưởng vào đàn ông nhưng ở tuổi 37, cô cô đơn và khao khát có một người bạn đồng hành. Cô nói bản thân không quan tâm đến tuổi tác, ngoại hình, tiền bạc - có tài sản của riêng mình. Đặc biệt bản thân khẳng định tất cả những gì cô muốn là một tình yêu đích thực.
 |
| Kẻ lừa đảo nói bản thân không quan tâm đến tuổi tác, ngoại hình, tiền bạc mà những gì cô muốn là một tình yêu đích thực |
Người phụ nữ bắt đầu tiết lộ nhiều hơn về bản thân thông qua các cuộc trò chuyện liên tục trên WhatsApp. Cô nói với ông rằng những người bạn Mỹ của cô gọi cô là Violaine Chen, nhưng tên tiếng Trung thật của cô là Deng Xinyi.
Họ gắn bó với nhau nhờ sở thích chung về những thứ ít nhiều được mọi người yêu thích: đồ ăn, du lịch, thể dục, thú cưng.
Violaine cũng cho biết mình không bao giờ lãng phí thực phẩm vì cảm thấy tội lỗi về nạn đói trên thế giới và cô đã quyên góp cho các tổ chức từ thiện để nuôi sống trẻ em nghèo ở vùng nông thôn Trung Quốc.
Ban đầu, họ có một vài cuộc gọi thoại ngắn và một cuộc gọi video, mỗi cuộc chỉ kéo dài vài giây. Nó đủ để thuyết phục ông rằng cô ấy “có thật”.
Đối với nạn nhân, Violaine là người phụ nữ lý tưởng của mình: giàu có nhưng cũng giản dị, đức hạnh nhưng vẫn gợi cảm. “Cô ấy đã quyến rũ tôi”, ông cho biết.
Kế hoạch “lãng mạn”
Trong vòng hai ngày, Violaine bắt đầu thực hiện giai đoạn lừa đảo tiếp theo: khiến người đàn ông chi tiền. Cô bắt đầu bằng cách giải thích tại sao cô lại trở nên giàu có như vậy. Cô nói rằng mình đã kiếm bộn tiền nhờ đầu tư vào hợp đồng tương lai vàng. Cô cho biết, chú của mình sở hữu cổ phần trong một sàn giao dịch có tên FX6 và có một nhóm các chuyên gia phân tích chuyên nghiệp có thể dự đoán khi nào giá trị sắp tăng vọt.
Cô nói họ theo dõi các biến động giá và đưa ra lời khuyên nội bộ cho chú cô về thời điểm nên mua và bán. Lời giải thích của kẻ lừa đảo không hoàn toàn có quá nhiều “ý nghĩa’ đối với nạn nhân, nhưng ông tin tưởng và làm theo sự dẫn dắt của người phụ nữ đó.
Cô cho biết mình đã sử dụng ứng dụng có tên Fuex để giao dịch trên thị trường FX6. Fuex là một công ty đã đăng ký ở Anh vào thời điểm đó nhưng sau đó đã bị hủy niêm yết. Fuex không trả lời email và trang web mà nạn nhân sử dụng để tải xuống ứng dụng cũng không còn tồn tại.
 |
| Kẻ lừa đảo bắt đầu "nhử" bằng cách giải thích tại sao lại trở nên giàu có như vậy |
Erin West, một công tố viên California chuyên về lừa đảo qua mạng, cho biết có rất nhiều trang web như trang này đến mức Cơ quan quản lý không thể theo kịp. Các trang web giao dịch trực tuyến lừa đảo được mô phỏng theo trang web thật nhưng được phát triển và kiểm soát bởi những kẻ lừa đảo.
Nạn nhân không am hiểu về công nghệ, điều này có lợi cho Violaine. Cô hướng dẫn ông các bước thiết lập tài khoản trên Fuex và giải thích quy trình khi thêm tiền vào ví điện tử.
Trước tiên, ông phải bắt đầu trò chuyện với nhân viên dịch vụ khách hàng của Fuex và nói với họ rằng mình muốn nạp tiền trực tuyến vào tài khoản. Sau đó, người đại diện sẽ gửi số tài khoản ngân hàng để nạn nhân gửi tiền. Violaine khuyên nạn nhân nói với ngân hàng rằng mình đang gửi tiền cho một người bạn.
Ông “chật vật” ở từng bước. Violaine gửi cho ông ảnh chụp màn hình giao diện Fuex với các vòng tròn và mũi tên được viết nguệch ngoạc trên đó để hướng dẫn những gì phải làm và nơi cần nhấp vào. Cô tỏ thái độ có lúc kiểm soát, có lúc lại “trịch thượng”. Nạn nhân đã cố gắng làm hài lòng cô và xin lỗi khi cảm thấy mình thất bại.
Với sự kiên trì của Violaine, nạn nhân đã gửi khoản tiền đầu tiên trị giá 1.500 USD vào tài khoản ngân hàng của một người lạ ở Hồng Kông, Trung Quốc.
Thao túng về “tương lai”
Tại thời điểm này, tình cảm và tài chính của kẻ lừa đảo và nạn nhân đã trở nên gắn bó chặt chẽ với nhau. Violaine đề xuất “kế hoạch lãng mạn”: Cô và nạn nhân sẽ đầu tư như nhau vào một quỹ chung trên nền tảng để kiếm đủ tiền cho tương lai của cả hai. Họ sẽ cùng nhau thực hiện một chuyến đi đến California.
 |
| Tại thời điểm này, tình cảm và tài chính của kẻ lừa đảo và nạn nhân đã trở nên gắn bó chặt chẽ với nhau. Từ đó hướng tới "tương lai" của cả hai. Ảnh minh họa |
Những kẻ lừa đảo được WSJ phỏng vấn trước đây cho biết họ đã được đào tạo trong nhiều tuần và được trang bị các kịch bản giúp họ phản ứng trước sự phản đối của nạn nhân. Và Violaine đã sử dụng một số chiến thuật khi nạn nhân tỏ ra bất an.
“Vỗ béo”
Đã đến lúc cho nạn nhân thấy rằng ông có thể kiếm được bao nhiêu tiền. Vào đầu tháng 6, Violaine đã hướng dẫn ông quy trình sử dụng 1.500 USD trong tài khoản Fuex của mình để mua và bán trên FX6. Cô ấy làm cho nó có vẻ thú vị, giống như xem một cuộc đua ngựa. Cô bảo ông mở ứng dụng vào một thời điểm nhất định và đợi hướng dẫn của cô.
Cuối cùng ông đã đầu tư thêm 15.000 USD nữa. Người phụ nữ cũng gây áp lực buộc ông phải gọi đến ngân hàng và tăng hạn mức chuyển khoản. Đôi khi khi họ tranh cãi hoặc nếu nạn nhân có vẻ nghi ngờ, cô sẽ đánh lạc hướng bằng những câu chuyện tán tỉnh.
Nạn nhân đã cố gắng rút một khoản tiền nhỏ - 100 USD, để kiểm tra nền tảng. Ông nhận được thông tin rằng sẽ mất vài ngày để xử lý. Vài quả thực, vài ngày sau ông đã nhận được tiền.
“Red flags”
Ngân hàng của nạn nhân khuyên ông không nên thực hiện chuyển khoản và nhân viên cũng đã cảnh báo rằng họ đã nhìn thấy dấu hiệu của một vụ lừa đảo. Nhưng ông tin tưởng Violaine. Dù cũng có một vài dấu vết cho thấy Violaine không có thật - như người máy - nhưng nạn nhân đã gạt đi sự kỳ lạ trong những tin nhắn của cô vì tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai của cô.
Nạn nhân đang chìm đắm trong những gì mà đối với ông là một bước ngoặt “hạnh phúc” trong cuộc đời.
Ước lượng “chiến lợi phẩm”
Những kẻ lừa đảo luôn cố gắng tìm ra chính xác nạn nhân có giá trị ra sao - khả năng thanh khoản, các khoản đầu tư, thậm chí họ có thể vay bao nhiêu từ bạn bè và gia đình.
Một tuần sau khi họ bắt đầu nói chuyện, Violaine đã hỏi người đàn ông có bao nhiêu tiền mặt. Violaine kiểm tra các giới hạn để xem ông sẽ đầu tư bao nhiêu, nói với ông rằng họ sẽ tối đa hóa lợi nhuận nếu ông có 200.000 USD để giao dịch. Hai ngày sau, cô hỏi ông có bao nhiêu cổ phiếu và trái phiếu. Anh ấy nói nó trị giá khoảng 460.000 USD. Vào ngày 10/6, ông đã thu về 130.000 USD từ cổ phiếu.
Từng “đồng” cuối cùng
Công tố viên West cho biết: “Một phần của trò lừa đảo này là tìm hiểu xem bạn có bao nhiêu và lấy đi mọi thứ”.
Vào cuối tháng 6, Violaine nói với nạn nhân rằng trợ lý của cô đã đặt vé cho cô trên chuyến bay của United Airlines từ San Francisco và cuối cùng cô sẽ đến gặp anh ta vào cuối tháng 6. Nhưng vào phút cuối, cô cho biết mình đang cần gấp đến Argentina để hoàn thành công việc cho chú mình.
Violaine nói với nạn nhân rằng cô khao khát được ở bên ông. Cô gửi cho ông những bức ảnh từ Argentina, ăn bít tết tại một nhà hàng sang trọng, nằm dài trong phòng khách sạn và thăm cánh đồng muối Jujuy nổi tiếng ở phía Bắc đất nước. Họ càng nói nhiều về cuộc sống chung, ông càng sẵn sàng chi nhiều hơn.
 |
| Càng nói nhiều về cuộc sống chung, nạn nhân càng sẵn sàng chi nhiều hơn |
Trong suốt tháng 6 và giữa tháng 7, ông đã gửi ba khoản tiền lớn với tổng số tiền hơn 300.000 USD. Mỗi lần gửi tiền vào, ứng dụng dường như hiển thị một khoản tiền gửi tương đương hoặc tương tự khác mà nạn nhân tin là do Violaine thực hiện để lập “quỹ chung”. Đến giữa tháng 7, tổng số tiền đầu tư của họ đã tăng lên gần 1,5 triệu USD.
Ngả bài?
Violaine đã sẵn sàng “đánh trận cuối”. Vào ngày 13/7, cô nói với người đàn ông rằng chú của cô muốn họ mua một căn nhà ở Los Angeles để cả gia đình sẽ gần gũi nhau sau khi họ kết hôn.
Cô yêu cầu nạn nhân rút khoảng một nửa số tiền từ tài khoản giao dịch của họ để đặt cọc và hứa sẽ trả lại khi cô trở về Mỹ. Nạn nhân sau đó đã cố gắng rút 700.000 USD từ tài khoản Fuex của họ.
Giai đoạn cuối cùng, khi kẻ lừa đảo nghĩ rằng chúng đã lấy được hết tiền của nạn nhân, chúng sẽ yêu cầu nạn nhân rút tiền, việc này sẽ bị chặn bởi những kẻ lừa đảo, những kẻ kiểm soát phần cuối của ứng dụng. Những kẻ đóng vai trò là đại lý dịch vụ khách hàng cho ứng dụng sẽ yêu cầu nạn nhân trả một khoản phí để khôi phục hoặc mở tài khoản.
Vì chính kẻ lừa đảo đã bảo nạn nhân rút tiền nên nạn nhân khó có thể nghi ngờ. Tại thời điểm này, nạn nhân hoặc từ bỏ tài khoản và mất hết tiền, hoặc bị bòn rút nhiều hơn, đôi khi bằng cách đi vay.
Ngày hôm sau, nạn nhân gửi cho Violaine một số ảnh chụp màn hình cuộc trò chuyện của mình với nhân viên hỗ trợ Fuex. Nó cho biết yêu cầu rút tiền đã bị từ chối vì danh tính của ông không thể được xác minh.
Người đại diện yêu cầu ông đăng nhập vào FX6, điền vào biểu mẫu xác thực và tải lên giấy tờ tùy thân có ảnh. Ông được thông báo rằng yêu cầu rút tiền của ông sẽ được xem xét trong vòng 24 giờ.
Thêm, thêm nữa, thêm mãi
Nạn nhân bắt đầu hoảng sợ. 24 giờ đã trôi qua, nhưng thay vì yêu cầu rút tiền được chấp thuận, ông lại được thông báo rằng tài khoản bị đóng băng vì lý do bảo mật. Ông được yêu cầu trả gần 640.000 USD để “mở khóa”.
 |
| Trong vòng chưa đầy hai tháng, người đàn ông đã chuyển tổng cộng 716.212 USD vào tài khoản Fuex lừa đảo |
Khoảng ngày 22/7, Violaine nói rằng cô đã vay khoảng 485.000 USD để giúp ông trả phí mở tài khoản của mình. Ông sẽ trả phần còn lại: khoảng 155.000 USD được gom lại bằng cách giảm bớt các khoản đầu tư còn lại của mình và vay ngân hàng 45.000 USD.
Ông được thông báo rằng mình đã mắc một lỗi văn bản và sẽ phải trả thêm 212.000 USD cũng một số khoản phí khác. Tính đến thời điểm này, trong vòng chưa đầy hai tháng, người đàn ông đã chuyển tổng cộng 716.212 USD vào tài khoản Fuex.
Nạn nhân đã “cạn kiệt” và không còn tiền để trả khoản phí mà Fuex cho biết sẽ dùng để giải ngân tiền cho ông. Ông cũng “tỉnh ngộ” và không còn tin rằng Fuex sẽ giải ngân nếu trả thêm phí.
Kẻ lừa đảo “tháo chạy”
Đến giữa tháng 9, Violaine ngừng trả lời hầu hết tin nhắn của nạn nhân. Lúc này, nạn nhân đã đọc báo cáo về hoạt động “lừa đảo lừa tình” này. Nhưng ông vẫn tin Violaine có thật. Ông bắt đầu nghĩ cô bị ép buộc phải lừa dối. Ông cầu xin Violaine đừng rời xa mình.
Sau này, ông đã biết mình bị lừa. Thỉnh thoảng, Violaine vẫn gửi cho nạn nhân một tin nhắn khác yêu cầu thêm tiền. Ông đã ngừng phản hồi.
Ông là một trong những người không may mắn có thể tìm thấy tiền bị đánh cắp của mình. Ông nói rằng mỗi ngày đều cố gắng truy cập lại vào tài khoản Fuex nhưng nó vẫn bị khóa.
