Chính thức từ 1/7, người tham gia BHXH tự nguyện cũng được hưởng trợ cấp thai sản
Đây là một trong những điểm đáng chú ý của Luật BHXH mới, ngoài các chế độ hưu trí và tử tuất mà người lao động tự nguyện tham gia đã được hưởng.
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024  sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2025 với nhiều thay đổi quan trọng trong các chế độ bảo hiểm xã hội, bao gồm việc bổ sung thêm chế độ trợ cấp thai sản cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Đây là một trong những điểm đáng chú ý của Luật BHXH mới, ngoài các chế độ hưu trí và tử tuất mà người lao động tự nguyện tham gia đã được hưởng.
Theo khoản 3 Điều 4 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện gồm: trợ cấp thai sản, hưu trí, tử tuất và bảo hiểm tai nạn lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015. Trước đó, theo khoản 2 Điều 4 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, bảo hiểm xã hội tự nguyện chỉ bao gồm các chế độ hưu trí và tử tuất.

Điều 94 của Luật BHXH năm 2024 quy định rằng, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, hoặc có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh con sẽ được hưởng trợ cấp thai sản nếu thuộc một trong các trường hợp sau: lao động nữ sinh con hoặc lao động nam có vợ sinh con. Trong trường hợp chỉ có mẹ tham gia bảo hiểm xã hội mà mẹ qua đời sau khi sinh con, cha hoặc người trực tiếp nuôi dưỡng có thể được hưởng trợ cấp thai sản . Nếu cả cha và mẹ đều tham gia bảo hiểm xã hội và đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản, thì chỉ một trong hai người sẽ được hưởng trợ cấp thai sản.
Nếu người lao động có đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản trong bảo hiểm xã hội tự nguyện và đồng thời cũng đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản trong bảo hiểm xã hội bắt buộc, thì họ chỉ được nhận chế độ thai sản từ bảo hiểm xã hội bắt buộc. Trong trường hợp mẹ đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản trong bảo hiểm xã hội bắt buộc và cha đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản trong bảo hiểm xã hội tự nguyện, mẹ sẽ được hưởng chế độ thai sản từ bảo hiểm xã hội bắt buộc, còn cha sẽ nhận trợ cấp thai sản từ bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tương tự, nếu cha đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản trong bảo hiểm xã hội bắt buộc và mẹ đủ điều kiện hưởng trợ cấp thai sản trong bảo hiểm xã hội tự nguyện, cha sẽ nhận chế độ thai sản từ bảo hiểm xã hội bắt buộc, còn mẹ nhận trợ cấp thai sản từ bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Mức trợ cấp thai sản được quy định là 2.000.000 đồng cho mỗi con sinh ra hoặc mỗi thai nhi từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung hoặc chết trong khi chuyển dạ. Lao động nữ là người dân tộc thiểu số hoặc lao động nữ là người dân tộc Kinh có chồng là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo khi sinh con còn được hưởng chính sách hỗ trợ khác theo quy định của Chính phủ.

Chính phủ sẽ điều chỉnh mức trợ cấp thai sản tùy theo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách nhà nước từng thời kỳ. Ngân sách nhà nước có trách nhiệm bảo đảm thực hiện quy định này.
Để được hưởng trợ cấp thai sản, người lao động cần nộp một trong các giấy tờ sau: bản sao giấy khai sinh, trích lục khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh của con. Trong trường hợp thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ hoặc con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh, hồ sơ sẽ gồm bản chính hoặc bản sao bản tóm tắt hồ sơ bệnh án  có thông tin con chết, bản chính hoặc bản sao giấy ra viện có thông tin con chết, bản sao giấy báo tử của con hoặc văn bản xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nếu con chết trong vòng 24 giờ sau khi sinh.
Theo quy định tại Điều 96 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ cho cơ quan bảo hiểm xã hội trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày sinh con. Cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết hồ sơ trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Nếu không giải quyết, cơ quan bảo hiểm xã hội phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 sẽ mở rộng các quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, đặc biệt là trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động trong thời kỳ thai sản, đồng thời cũng tạo ra những thay đổi quan trọng trong chính sách bảo hiểm xã hội tại Việt Nam.
Ảnh: Sưu tầm Internet