Tỉnh duy nhất Việt Nam vừa giáp 2 quốc gia, vừa giáp biển Đông sau sáp nhập: Có 43 dân tộc anh em cùng sinh sống, trở thành địa phương lớn thứ 5 cả nước về diện tích
Sự hợp nhất này được đánh giá sẽ mang lại dư địa phát triển lớn nhờ sự bổ sung lợi thế giữa hai địa phương.
Ngày 28/4, tại kỳ họp thứ 33, Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ngãi khóa XIII đã thông qua Nghị quyết sáp nhập tỉnh Quảng Ngãi và Kon Tum. Đây là sự kiện quan trọng trong kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính theo Nghị quyết số 60-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Tỉnh Quảng Ngãi sau hợp nhất có diện tích 14.832,548 km², đạt 296,65% tiêu chuẩn theo quy định, lớn thứ 5 cả nước (sau Nghệ An, Đắk Lắk, Gia Lai và Lâm Đồng). Dân số toàn tỉnh đạt 2.161.755 người, tương ứng 154,41% tiêu chuẩn, với 96 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc. Trung tâm chính trị - hành chính được đặt tại thành phố Quảng Ngãi hiện nay.
Vị trí địa lý của tỉnh mới càng thêm đặc biệt khi tiếp giáp thành phố Đà Nẵng, tỉnh Gia Lai, các tỉnh Sekong và Attapeu của Lào, cùng tỉnh Ratanakiri của Campuchia. Một mặt hướng ra biển Đông, một mặt nằm gần ngã ba Đông Dương , trở thành tỉnh duy nhất Việt Nam vừa tiếp giáp 2 quốc gia, vừa giáp biển Đông, Quảng Ngãi mới sở hữu vị trí chiến lược, tạo thuận lợi cho giao thương quốc tế, phát triển kinh tế biển và đảm bảo an ninh quốc phòng.
Sự hợp nhất này mang lại dư địa phát triển lớn nhờ sự bổ sung lợi thế giữa hai địa phương.
Kon Tum với diện tích gần 10.000 km², chủ yếu là đồi núi, nổi bật với thế mạnh nông, lâm nghiệp và vị trí chiến lược gần cửa khẩu quốc tế Bờ Y. Tuy nhiên, địa phương này từng gặp khó khăn trong thu hút đầu tư và phát triển du lịch do thiếu hạ tầng giao thông như sân bay, đường sắt và không giáp biển.
Trong khi đó, Quảng Ngãi với khoảng 130 km đường bờ biển, 6 cửa biển, sở hữu cảng biển nước sâu Dung Quất, các khu công nghiệp phát triển, cùng hệ thống giao thông hiện đại như quốc lộ 1A , cao tốc Bắc - Nam và đường sắt. Năm 2024, Quảng Ngãi ghi dấu ấn với thu ngân sách gần 30.200 tỷ đồng và quy mô kinh tế khoảng 133.000 tỷ đồng, thuộc top đầu cả nước về thu ngân sách, thu hút nhiều doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp FDI đến đầu tư, tạo nhiều việc làm.
Sự kết hợp này tạo nên một cấu trúc phát triển hoàn chỉnh. Quảng Ngãi mới không chỉ có biển, rừng, đường cao tốc, cảng nước sâu mà còn hội tụ tiềm năng phát triển nông nghiệp, công nghiệp và du lịch. Cảng Dung Quất kết hợp với cửa khẩu Bờ Y hình thành hành lang kinh tế liên kết vùng Tây Nguyên - Duyên hải miền Trung - tam giác Việt - Lào - Campuchia.
Chuỗi giá trị từ vùng nguyên liệu tại Kon Tum như nông sản, dược liệu, gỗ rừng trồng, đến các nhà máy chế biến tại Quảng Ngãi và xuất khẩu qua cảng Dung Quất, giúp giảm chi phí trung chuyển và tăng tính cạnh tranh. Cư dân Kon Tum gần Quảng Ngãi cũng dễ dàng tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục và việc làm từ thành phố Quảng Ngãi.
Về du lịch, tỉnh Quảng Ngãi mới mở ra không gian đa dạng với các điểm đến nổi bật như khu du lịch quốc gia Măng Đen được ví là “Đà Lạt thứ hai”, đảo Lý Sơn, vườn quốc gia Chư Mom Ray và các di sản văn hóa Sa Huỳnh. Sự kết nối giữa Măng Đen, biển Mỹ Khê, cảng Sa Kỳ và đảo Lý Sơn tạo nên sản phẩm du lịch độc đáo “rừng - biển - đảo”, hứa hẹn thu hút du khách trong và ngoài nước. Hai sân bay quy hoạch tại Măng Đen và đảo Lý Sơn càng tăng cường tiềm năng phát triển du lịch và giao thương.
Để hiện thực hóa tiềm năng, hạ tầng giao thông cũng đang được chú trọng. Quốc lộ 24 - tuyến đường huyết mạch dài 170 km nối thành phố Quảng Ngãi và Kon Tum đang được đề xuất nâng cấp. Đặc biệt, dự án cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum, dài 136 km, vốn đầu tư hơn 35.000 tỷ đồng, dự kiến triển khai trước năm 2030, sẽ rút ngắn khoảng cách giữa hai khu vực. Với 4 làn xe, tuyến cao tốc bắt đầu từ thị xã Đức Phổ, đi qua huyện Ba Tơ của Quảng Ngãi, các huyện Kon Plông, Kon Rẫy và kết thúc tại thành phố Kon Tum. Khi hoàn thành, cao tốc sẽ khắc phục hạn chế về hạ tầng, thúc đẩy hành lang kinh tế Bờ Y - Kon Tum - Măng Đen - Quảng Ngãi, đồng thời tạo động lực phát triển công - nông nghiệp, du lịch và logistics liên vùng.
Theo chỉ đạo của Trung ương, việc hợp nhất Quảng Ngãi và Kon Tum dự kiến sẽ hoàn thành trước ngày 1/9. Với 43 dân tộc anh em cùng sinh sống, tỉnh Quảng Ngãi mới không chỉ đa dạng về bản sắc văn hóa mà còn có tiềm năng trở thành trung tâm liên kết vùng, kết nối Tây Nguyên với Duyên hải miền Trung và tam giác phát triển Việt - Lào - Campuchia, mở ra giai đoạn phát triển bền vững và toàn diện.
Nguồn: Tổng hợp
