‘Xóa bỏ’ thửa đất dưới 15m2 để tránh nhà siêu mỏng, siêu nhỏ 

Sau thu hồi, thửa đất dưới 15m2 không đủ điều kiện tồn tại  

UBND TP Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 61/2024/QĐ-UBND, trong đó quy định về xử lý các trường hợp đất ở không đủ điều kiện tồn tại khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và mục đích quốc phòng, an ninh. 

Các trường hợp không đủ điều kiện tồn tại đối với đất ở, thửa đất sau thu hồi có ít nhất một cạnh tiếp giáp tuyến đường giao thông và có diện tích đất nằm ngoài chỉ giới đường đỏ dưới 15m², kích thước mặt tiền hoặc chiều sâu so với chỉ giới xây dựng dưới 3m; Và thửa đất sau thu hồi không có lối đi và có diện tích đất nhỏ hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa quy định tại khoản 1 Điều 14 Quyết định 61/2024/QĐ-UBND. 

Đối với đất khác, thửa đất sau khi thu hồi có diện tích đất nằm ngoài chỉ giới đường đỏ dưới 50m2 không đủ điều kiện tồn tại. 

Theo Quyết định, việc hợp thửa đối với các trường hợp không đủ điều kiện tồn tại quy định như sau: Trường hợp người sử dụng đất có giấy tờ hợp pháp: UBND cấp huyện thông báo, hướng dẫn người đang sử dụng đất thực hiện thỏa thuận về chuyển nhượng và nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất để hợp thửa đất theo quy định; tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng đất làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất và thực hiện việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định. 

Căn nhà rộng chưa đầy 17m2 với một cạnh dài chưa đầy 20cm tại ngách 42/197 Thịnh Liệt.

Trường hợp đất chưa được cấp Giấy chứng nhận nhưng đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận: UBND cấp huyện tiến hành kiểm tra, xét duyệt, thông báo, hướng dẫn người đang sử dụng đất thỏa thuận và thực hiện thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để hợp thửa đất; Làm thủ tục công nhận quyền sử dụng đất theo quy định sau khi người sử dụng đất hoàn thành việc hợp thửa đất. 

Thời gian thực hiện thỏa thuận hợp thửa đất quy định nêu trên là 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp và 90 ngày đối với đất nông nghiệp, kể từ ngày UBND cấp huyện ban hành Thông báo thu hồi đất. 

Trường hợp không thực hiện được việc hợp thửa đất theo quy định nêu trên do xét thấy không đủ điều kiện để cho phép hợp thửa đất hoặc người sử dụng đất không có nhu cầu, không thực hiện được thỏa thuận hợp thửa đất, UBND cấp huyện quyết định thu hồi đất và thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, quản lý diện tích đất này theo quy định của pháp luật. 

Trường hợp Nhà nước áp dụng biện pháp thu hồi đất để xử lý các trường hợp đất không đủ điều kiện về mặt bằng xây dựng thì trình tự, thủ tục thu hồi đất và việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư được thực hiện theo quy định của pháp luật đất đai. 

“Xóa sổ” nhà siêu mỏng, siêu nhỏ  

Tình trạng thu hồi đất để mở rộng đường tại Hà Nội thường dẫn đến sự xuất hiện của các ngôi nhà siêu mỏng, siêu nhỏ gây mất mỹ quan đô thị. Các trường hợp này chủ yếu được hình thành khi các mảnh đất bị cắt xén do mở rộng đường, dẫn đến các kiến trúc kỳ quái như nhà có chiều sâu chỉ 0.5m hoặc mặt tiền siêu nhỏ chỉ 1-2m 

Ở dọc tuyến đường như Minh Khai hay Phạm Văn Đồng có không ít ngôi nhà có kiến trúc kỳ lạ như căn nhà với hình dạng tam giác nhọn tại số 128C Đại La; hay như ngôi nhà số 566 tại ngã ba Trần Cung – Phạm Văn Đồng với hình tam giác và được xây 4 tầng kiên cố. 

Một căn nhà khác tại ngõ 268 Đường Phạm Văn Đồng có chiều dài hẹp nhất chỉ gần 2m và chiều rộng ở điểm hẹp nhất chưa đầy 1m. 

Hay tại dự án đường nối Khu đô thị Đồng Tàu – Tam Trinh với cao tốc Pháp Vân – Cầu giẽ, khi triển khai dự án hàng trăm căn nhà hai bên đường phải lùi sâu để bàn giao mặt bằng, hình thành gần 10 căn nhà siêu nhỏ với mặt tiền từ 2 – 9m, chiều sâu chưa đầy 1m. 

Theo quy định mới, những thửa đất sau khi thu hồi có diện tích dưới 15m2, mặt tiền và chiều sâu không đạt tiêu chuẩn sẽ không được phép tồn tại. 

Theo quy định, nếu chủ sở hữu không thể hợp thửa hoặc chuyển nhượng đất để tạo thành một diện tích lớn hơn, thửa đất không đủ điều kiện sẽ bị thu hồi. Việc thu hồi nhằm xử lý các trường hợp đất không đủ khả năng xây dựng ổn định. Quá trình này sẽ được thực hiện bởi UBND các quận, huyện và các sở liên ngành để đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và đồng thời mang lại lợi ích cho cộng đồng. 

Như vậy, các ngôi nhà "siêu mỏng" và "siêu méo" sẽ bị xử lý, phần diện tích không đủ điều kiện bị thu hồi để phục vụ mục đích công cộng. Điều này nhằm khắc phục tình trạng xây dựng không hợp lý, gây mất mỹ quan đô thị và hướng đến việc quản lý quy hoạch hiệu quả hơn.