Đề nghị thí điểm khu thương mại tự do hơn 2.000ha tại tỉnh giàu bậc nhất Việt Nam 

Vào chiều ngày 26/3, Đoàn công tác của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đã có buổi làm việc với tỉnh Đồng Nai về kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cũng như việc ban hành văn bản thi hành Luật Đất đai  trên địa bàn tỉnh Đồng Nai. 

Theo đó, trong sáng cùng ngày, Đoàn công tác cũng đã làm việc với TP. Biên Hòa và đi thực tế tại dự án khu dân cư, dịch vụ thương mại, nhà ở cao cấp và tái định cư tại phường Bửu Long, TP. Biên Hòa. 

>> Chưa đầy 2 tháng nữa, Hà Nội sẽ khởi công gần 60km đường nằm trên tuyến vành đai gần 86.000 tỷ 

Thông tin từ phía UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, tính đến cuối năm 2024, diện tích đất tự nhiên của tỉnh hiện nay là hơn 586.000ha; trong đó, đất nông nghiệp là gần 460.000ha, còn lại là đất phi nông nghiệp. 

Theo như quy hoạch của tỉnh Đồng Nai, đến năm 2030, tỉnh này sẽ chuyển đổi hơn 27.000ha đất nông nghiệp sang phi nông nghiệp, diện tích đất sau khi chuyển đổi chủ yếu nhằm phục vụ công nghiệp, quốc phòng. 

Về chỉ tiêu sử dụng đất, đến năm 2030, tỉnh cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng đất cho các ngành, lĩnh vực, thực hiện các dự án trọng điểm, đảm bảo phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. 

Một trong những vướng mắc hiện nay được tỉnh Đồng Nai nêu ra là việc không thể chủ động trong việc dự báo quy hoạch sử dụng đất do Đồng Nai là cửa ngõ kết nối vùng Đông Nam Bộ với nhiều vùng kinh tế của Việt Nam và hướng ra quốc tế, trên địa bàn tỉnh liên tục được bổ sung các dự án trọng điểm. 

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai Đặng Minh Đức, thời gian tới, chính quyền cấp huyện sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn, điều này đồng nghĩa với việc sẽ không còn quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện. Do đó, cơ quan Trung ương cần nghiên cứu, quan tâm đến quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp xã. 

Cũng tại buổi làm việc, lãnh đạo tỉnh Đồng Nai đã kiến nghị với Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ chấp thuận cho phép tỉnh thí điểm thành lập mô hình khu thương mại tự do  gần sân bay Long Thành  và cảng Phước An. 

Theo lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, khu thương mại tự do nhằm phục vụ cho nhu cầu giao thương quốc tế, phù hợp với lợi thế và vị trí chiến lược, lợi thế về ngành nghề, định hướng phát triển của tỉnh cũng như của vùng Đông Nam Bộ. 

Theo đại diện lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, pháp luật Việt Nam hiện chưa có các quy định cụ thể đối với mô hình khu thương mại tự do. Vì thế việc nghiên cứu đề án khu thương mại tự do được cho là nội dung cấp thiết và quan trọng, cần triển khai sớm để cơ sở cụ thể hóa trong thực tiễn. 

Nếu như được xây dựng, khu thương mại tự do tại tỉnh Đồng Nai sẽ trở thành mô hình thí điểm đổi mới cơ chế chính sách, thể chế kinh tế, môi trường kinh doanh của Việt Nam theo chuẩn mực quốc tế. 

Ngoài ra, tỉnh Đồng Nai kiến nghị Quốc hội và Chính phủ cho phép trình song song hồ sơ thành lập Khu công nghệ cao và Khu công nghệ thông tin tập trung để Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt mà không phải chờ cập nhật quy hoạch sử dụng đất. Đồng thời, tỉnh đề xuất tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách, đồng thời kiến nghị áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại các dự án bất động sản đang triển khai. 

Tại buổi làm việc, nhiều ý kiến từ Đoàn công tác nhận định một số chỉ tiêu sử dụng đất trên địa bàn Đồng Nai hiện đạt tỷ lệ thấp, đặc biệt là nhóm đất dành cho giáo dục và thể thao. Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng vẫn đang là điểm nghẽn lớn trong quá trình triển khai các dự án trọng điểm. 

Đoàn công tác đề nghị tỉnh làm rõ nguyên nhân của thực trạng này để có giải pháp xử lý hiệu quả. Đối với phần diện tích hơn 100ha đất lúa hiện còn giữ lại tại TP. Biên Hòa, tỉnh cần cân nhắc kỹ lưỡng về tính cần thiết, đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển đô thị. 

Kết luận buổi làm việc, bà Đoàn Thị Thanh Mai – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Trưởng Đoàn công tác – cho biết Đồng Nai là một trong 11 địa phương điển hình được Quốc hội lựa chọn làm việc về kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; cũng như tiến độ ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai năm 2024. 

Thông qua buổi làm việc, Đoàn công tác sẽ tổng hợp tình hình triển khai chính sách đất đai tại địa phương, làm cơ sở để đánh giá kết quả thực tế, đồng thời đề xuất các giải pháp thúc đẩy thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất một cách hiệu quả, bền vững và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội. 

Bà Đoàn Thị Thanh Mai nhấn mạnh, toàn bộ nội dung và kết quả buổi làm việc sẽ được Đoàn báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, phục vụ cho quá trình thẩm tra điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia giai đoạn 2026 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. 

Bà cũng đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai hoàn thiện báo cáo chi tiết, gửi Đoàn công tác trước ngày 2/4 tới. Trên cơ sở báo cáo này, các cơ quan Trung ương sẽ nghiên cứu, xem xét việc điều chỉnh các chỉ tiêu sử dụng đất, bảo đảm phù hợp với định hướng phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. 

Đối với việc triển khai Luật Đất đai năm 2024, tỉnh Đồng Nai cần khẩn trương ban hành đầy đủ các văn bản thuộc thẩm quyền địa phương chậm nhất trong tháng 4/2025.