Giá ngô tại Chicago tăng vọt: Nguồn cung Mỹ thắt chặt là nguyên nhân chính

Giá ngô kỳ hạn trên sàn giao dịch Chicago (CBOT) đã tăng gần 5% chỉ trong tuần này, bất chấp những bất ổn địa chính trị liên quan đến Mỹ và các đối tác thương mại quốc tế. Tuy nhiên, các số liệu mới nhất từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho thấy đà tăng này là hoàn toàn có cơ sở, thậm chí có thể tiếp tục trong thời gian tới do nguồn cung đang bị thu hẹp đáng kể.

Nguồn: tradingeconomics.com

Trong báo cáo cập nhật cung – cầu công bố hôm thứ Năm, USDA đã cắt giảm ước tính dự trữ ngô cuối kỳ vụ 2024–2025 của Mỹ xuống còn 1,465 tỷ giạ, giảm so với mức 1,54 tỷ giạ hồi tháng trước và mức 2,1 tỷ giạ dự báo vào tháng 5 năm ngoái. Điều này phản ánh nhu cầu tiêu thụ, đặc biệt từ xuất khẩu, đang vượt xa kỳ vọng ban đầu.

Khi xét đến yếu tố cung – cầu, tỷ lệ tồn kho so với tiêu dùng (stocks-to-use ratio – SU) cho niên vụ 2024–2025 – kết thúc vào ngày 31/8 – hiện chỉ còn 9,6%. Đây là mức thấp nhất trong ba năm qua và thấp hơn đáng kể so với tỷ lệ 11,8% của niên vụ trước. Tuy nhiên, giá ngô kỳ hạn tháng 5 tại CBOT trong tháng 4 này mới chỉ dao động quanh mức trung bình 4,66 USD/giạ – chưa phản ánh đúng mức độ thắt chặt của thị trường.

>> Thêm một 'át chủ bài' nông sản Việt so kè với Thái Lan tại thị trường tỷ đô

So sánh lịch sử cho thấy giá có thể còn tăng

Đáng chú ý, tỷ lệ SU hiện tại rất giống với các giai đoạn tháng 4 những năm trước. Năm 2022 và 2023, USDA cũng đưa ra tỷ lệ SU lần lượt là 9,6% và 9,7% cho các niên vụ tương ứng. Thế nhưng khi đó, giá ngô CBOT trong 10 ngày đầu tháng 4 lại cao hơn nhiều: trung bình đạt 7,55 USD/giạ vào năm 2022 và 6,51 USD/giạ vào năm 2023. Nếu điều chỉnh theo lạm phát năm 2025, các mức giá này tương đương khoảng 8,40 USD và 6,90 USD – cao hơn nhiều so với mức giá hiện nay.

Trong vòng 20 năm qua, đã có ba lần khác USDA đưa ra tỷ lệ SU ở mức khoảng 9% vào tháng 4, và trong cả ba trường hợp, giá ngô đều ở mức trên 5 USD/giạ. Những dữ liệu này cho thấy thị trường hiện tại có thể đang đánh giá thấp giá trị thực của ngô kỳ hạn.

Tỷ lệ SU thực tế vào cuối các niên vụ 2021–2022 và 2022–2023 lần lượt là 9,2% và 9,9% – khá sát với dự báo trước đó. Dù vậy, cả hai con số này vẫn thấp hơn mức trung bình 5 năm (10,7%) và trung bình 10 năm (12,5%), cho thấy nguồn cung năm nay đang thực sự eo hẹp hơn bình thường.

Thị trường thế giới củng cố xu hướng giá tăng

Tình hình toàn cầu cũng hỗ trợ cho khả năng giá ngô tiếp tục tăng. Theo USDA, tỷ lệ SU ngô toàn cầu trong niên vụ 2024–2025 có thể giảm xuống mức thấp nhất trong 11 năm. Nếu loại trừ Trung Quốc – nước thường xuyên tích trữ ngũ cốc quy mô lớn – thì đây sẽ là mức thấp nhất trong vòng 29 năm qua.

Bên cạnh đó, USDA cũng nâng dự báo xuất khẩu ngô của Mỹ lên thêm 100 triệu giạ, đạt 2,55 tỷ giạ – mức cao thứ hai trong lịch sử, chỉ sau niên vụ 2020–2021 vốn phụ thuộc nhiều vào các đơn hàng từ Trung Quốc. Điều đáng nói là năm nay, xuất khẩu không có sự tham gia đáng kể nào từ Trung Quốc.

Tính đến ngày 3 tháng 4, các nhà xuất khẩu ngô của Mỹ đã hoàn thành khoảng 85% mục tiêu xuất khẩu cho niên vụ 2024–2025 – cao hơn một chút so với mức trung bình 83% cho cùng thời điểm trong năm. Điều này mở ra khả năng USDA có thể sẽ tiếp tục nâng dự báo xuất khẩu trong các tháng tới.

Một số rào cản đối với đà tăng giá

Dù triển vọng tăng giá là rõ ràng, một số yếu tố vẫn có thể kiềm chế thị trường. Trong đó có kế hoạch mở rộng diện tích trồng ngô tại Mỹ trong năm 2025, cùng với xu hướng giá yếu ở hai loại nông sản chủ lực khác là đậu nành và lúa mì. Ngoài ra, Nam Mỹ – đặc biệt là Brazil và Argentina – có thể tung ra nguồn cung lớn vào giữa năm nay, góp phần ổn định thị trường.

Mặt khác, yếu tố địa chính trị cũng có thể gây biến động bất ngờ. Dù giá ngô đã tăng trong bối cảnh căng thẳng thương mại và thuế quan thời gian gần đây, xu hướng này có thể đảo chiều nhanh chóng – giống như đợt giảm sâu hồi tháng 2 – nếu quan hệ giữa Mỹ và Mexico (thị trường nhập khẩu ngô lớn nhất của Mỹ) xấu đi trở lại.

>> Mặt hàng xuất khẩu sang Mỹ mang về 200 triệu USD cho Việt Nam trong quý I